moj-ojciec-szpieg

Spis powszechny, jeszcze w komunie, na starym mieszkaniu. Wow, to jest to wydarzenie, pamiętacie? Który to był rok? Wiki twierdzi, że 1988.

Asystuję a jakże....

Ankieter pyta moją mamę o stan cywilny (co to jest stan cywilny??????) a ona mówi „rozwiedziona”.

Pewnie mam głupią minę, ale nic nie mówię. Czy 8 letnie dziecko może dobrze udawać, że nic się nie wydarzyło?

Próbuję się dowiedzieć, co to jest ten stan cywilny. Przez kolegów i koleżanki. Wychodzi mi średnio.

Parę lat później powie mi, że jak ojciec wyjechał do USA, to musiała się z nim rozwieść. Ze względów politycznych.

Są lata 90, oddychamy nową rzeczywistością. Że coś trzeba było zrobić ze względów politycznych WTEDY wydaje mi się naturalne. W Sejmie lista Macierewicza, awantura o lustrację, aborcję i konkordat. Mama staje się moją romantyczną bohaterką.

Babcia umiera, kiedy jestem jeszcze na stypendium. Tego, że przyjeżdżam dopiero na pogrzeb nie wybaczę sobie pewnie do końca życia. Dopiero teraz zaczynam się zastanawiać, czy mamie przypadkiem nie zależało na tym, abym jednak została w Niemczech. Może planowane były jakieś rozliczenia?

Dziadek ma prawie 90 lat i zostaje pierwszy raz od 70 lat sam. Siedząc w Warszawie i ucząc się do ostatnich egzaminów, łapię się na tym, że powinnam być z nim. Połowę pracy magisterskiej piszę siedząc na wsi u niego. Zima i brak komputera wygania mnie do Warszawy. Szwajcar oczywiście nie rozumie. Ale ja chyba nie próbuję mu tłumaczyć, za bardzo boli.

Magisterka powstaje w bólach – materiały wyłącznie po niemiecku, w między czasie douczanie się angielskiego do CAE, i jeszcze staż. W Polsce szaleje bezrobocie – 19 %, w które nie wierzy żadne z moich europejskich przyjaciół. Jest początek 2004 roku, zima, z nerwów, że nie zdążę na czas napisać (studia udało mi się przedłużyć tylko o semestr), że nie zdam angielskiego i że nie znajdę pracy, dostaję na całym ciele uczulenia. Swędzi tak, że nie mogę spać. Właściwie może to lepiej, bo skoro nie sypiam to mam dodatkową motywację do pisania.

Przypadek jednak rządzi czasami naszym losem – udaje mi się urwać wcześniej ze spotkania poświęconego sytuacji dzieci- uchodźców w Polsce (akcesja nadchodzi dużymi krokami, a nasze ustawodastwo pozostawia wiele do życzenia..), wpadam na chwilkę do domu, aby coś zjeść przed angielskim i znajduję w skrzynce awizo na moje nazwisko, leżące tam nota bene od kilku dni... Mama gdzieś w rozjazdach i tym sposobem w drodze na angielski postanawiam wpaść jeszcze na pocztę, aby tajemniczy list opatrzony skrótem ZPO odebrać. Śmieszne, ale do tej pory nie zdawałam sobie sprawę, że choć od kilku lat mieszkam sama, to mama zajmuje się korespondencją, a ja się dokładam do rachunków jak trzeba.

ZPO to „za potwierdzeniem odbioru”.

Potwierdzam i odbieram. List z sądu, wzywający mnie, panią D.J. zam. itd na rozprawę przed sądem rodzinnym w sprawie alimentów. Miejsce i data. Do tego kopia napisanego odręcznie listu.

„Ja niżej podpisany, A. J. (a jakże – mój nieżyjący ojciec) nie będę już łożył na moją córkę D. J. (no bo noszę jego nazwisko, a jakże) bo już jest dorosła, pracuje (sic!) itd.” Data, miejscowość - N.S. i podpis.

Zapamiętałam tylko to „ja niżej podpisany”.

Przeczytałam jeszcze na poczcie, ale nie uwierzyłam.

Na angielskim bałam się przeczytać jeszcze raz.

Wróciłam do domu i pomyślałam, że moje życie jest takie tandetne. Że się go wstydzę. Że nie wiem komu powiedzieć. Że nie wiem czy chcę komuś powiedzieć.

W Niemczech leczę głównie złamane serce. Odświeżam stare znajomości, i z jednej z nich coś się zaczyna kroić. To Szwajcar, poznany w trakcie wakacji w Barcelonie. Przyjeżdża mnie odwiedzić w Bonn, a potem już zostajemy razem, prawie 8 lat. Długo za długo. Raz jest lepiej, raz gorzej, wewnętrznie się uspokajam i wyciszam. Mam 22 lata, może hormony w końcu przestają szumieć? Po dwóch latach wracam do Polski, stęskniona za przyjaciółmi, za rodziną i za moim miastem. Związek trwa ale na odległość.

Szwajcar przyjeżdza mnie odwiedzić, częściej jeżdżę ja. Widzę Warszawę jego oczami, co sprawia że ciągle za coś się tłumaczę... Czuję się rozerwana między dwa – trzy światy, odkrywam, że dom można mieć w kilku miejscach na raz.