moj-ojciec-szpieg

Najpierw był Ł. Kolega z klasy. Miałam 15 lat a już potrafiłam wybierać popaprańców. Po dwóch latach burzliwego związku związał się z inną koleżanką. Też z klasy. Upajałam się dramatem, któremu przyglądała się cała szkoła i tym że jestem jego główną bohaterką. Wmówiłam sobie, że stało się tak bo nie jestem tego warta, bo czegoś brakuje w mojej osobowości. Coś się nie wykształciło.

Mama dostawała zawału. Tak, nadal dobrze się uczyłam, ale coś pękło. Chodziłam po cienkim lodzie, ryzykowałam. Do tego nadmierne skłonności do dyskutowania.

Ł. zgadzał się z moją argumentacją, że czegoś nie mam. Obnosił się ze swoim życiem rodzinnym. Ja mocno dramatyzowałam.

Po Ł. był K. K. miał filozofię, że kobietom nie wolno na za dużo pozwalać. Ćwiczył mnie swoją obojętnością, nastrojami, a ja – na przekór jemu i jego zazdrości, przy każdym większym kryzysie, znajdowałam sobie coś na boku. Cud, że w tym małym warszawskim światku nic się nie wydało..... Wydało się 2 lata później, na wakacjach w J.G. Dostałam po buzi, i chyba słusznie.....

Matura, studia.... Poznaję M. I wpadam jak śliwka w kompot. Jest wrażliwy i romantyczny. Do końca nie wie co chce – ale wiem, że chcę jego.... Zostawia mnie po 3 miesiącach. Jestem w proszku. Co z tego, że po kilku miesiącach wszystko się znowu zaczyna – tyle, że nieformalnie J. Złamane serce mnie mobilizuje i organizuję wyjazd na stypendium do Niemiec. Zostaję tam 2 lata.

Liceum to było już coś innego – znudziło mi się, dosłownie – ZNUDZIŁO mi się, nie chciałam już być dziewczynką z porządnego domu. To było oczywiście dobre warszawskie liceum, prawdziwa szkółka kontrolująca nas na każdym kroku. Pamiętam to uczucie kiedy stanęłam przed szkołą pierwszy raz i pomyślałam – teraz to już coś zmienię.

Zmieniłam. Uczyłam się nadal na samych piątkach, ale kilku mężczyzn zdrowo mnie przeczołgało.

Przeprowadziłyśmy się w 1990 r. Miałam 11 lat.

Towarzystwo na nowym osiedlu było dziwne – to już nie była ta wspólnota sąsiedzka jak w starym systemie. Warszawa się zmieniała, Ursynów też – a z nimi międzysąsiedzkie stosunki. Próbowałam się dostosować do rozwydrzonej młodzieży, ale nie do końca pasowałam. Moją koleżanką była E. z małego mazowieckiego miasteczka, marząca o karierze modelki (nawet wtedy nie potrafiłam tego wziąść na serio). Miała mnóstwo rodzeństwa i zepsute zęby.

Nowe osiedle to były Kabaty – pierwsze kabackie bloki, w niczym nie przypominające modnej warszawskiej dzielnicy z początku XXI w. Tuż obok – Wolica i wiejskie zabudowania. W lecie podkradaliśmy okolicznym gospodarzom czereśnie, chodziliśmy po mleko prostu od krowy, włóczyliśmy się alejkami wysadzanymi bzami. Pod balkony podchodziły bażanty, a kiedy otworzyli pierwszą linię metra dotarcie do domu okazało się dziwnie łatwe (no chyba że przez błoto nie dało się przebrnąć, bo drogi ani chodnika nie było – dopiero po kilku miesiącach spółdzielnia się zlitowała i położyła kilka płyt).

Brat E. wpadł pod autobus i spędził kilka dni w szpitalu – przejęłam się, samochodowe wypadki na mnie tak już działały. E. się przejęła, że ja się przejęłam. Nawrzeszczała na mnie, że mam o tym nie rozpowiadać, że ona o moim ojcu nie rozpowiada. Nie o to chodzi, że zabolało, zaskoczyła mnie argumentacja. Obraziłam się tylko, ale pamiętam do dzisiaj.

Czy coś się zmieniało z latami?

W 1989 zmieniło się wszystko. Nie jestem pewna, czy dla nas to było zaskoczenie – jasne że zindoktrynowali nas przez kilka lat edukacji w komunistycznej szkole, że do tej pory łapię się na tym, że wychowano mnie w duchu podziwu dla polskiej bohaterskiej walki o wolność zawsze i ze wszystkimi.... wespół zespół z innymi bratnimi narodami. Ale z drugiej strony, przecież nikt z nas nigdy na serio nie wierzył w te dyrdymały, że choć powtarzane z poważną miną, na akademiach, przy okazji różnych rocznic i innych „miesięcy pamięci narodowej” to przecież zawsze traktowane były z przymrużeniem oka. Że tajemnicza „zagranica” to było to, a do tego dochodziła magia Ameryki.

Z zaprzyjaźnionymi sąsiadami przeżywaliśmy: zapełniające się sklepy, pierwsze gry komputerowe na Atari, wysyp bazarów i szczęk. Fluorescencyjne legginsy z lycry, zbieranie różnych historyjek z gum do żucia (poczciwe donaldy stały się nagle niepopularne, teraz modne były alfy i turbo – choć w pewnym momencie wszyscy wpadli w paranoję, że wywołują raka).

A dla mnie zaczęła się walka ze mną. Ciotka z wujkiem zaadaptowali dziewczynkę i obserwując ich wzrastanie jako rodziny poczułam, że jestem inna. Że zazdroszczę. Że boli. Że nie akceptuję.

A może dlatego, że otoczenie nagle zaczęło mi dawać tą inność do odczucia?

Nastoletni bunt, konflikty z rówieśnikami – a przecież byłam łatwym celem... Przeprowadzka, zmiana szkoły, nauka, dorastanie. I zmieniająca się rzeczywistość.

Pamiętam też ten rok kiedy na Ursynowie pootwierały się przedszkola i szkoły - czy to możliwe, że wszystkie dzieci z naszego bloku poszły do przedszkola w tym samym roku? Na pamiątkowym zdjęciu z mojej przedszkolnej grupy jest nas ponad 40 sztuk. Nie pamiętam już wszystkich imion, ale z częścią spotkałam się potem w pierwszej, trzyletniej podstawówce - i tej do której przenieśli nas po skończeniu trzeciej klasy.

Myślę, że to w przedszkolu zaczęto mnie traktować jak odmieńca - nie mówiłam o ojcu, mama zjawiała się lekko spóźniona, ale zawsze bardzo elegancka. Do tego wyjeżdżała na zagraniczne delegacje (wow!), w trakcie których podrzucano mnie mojej lekko zwariowanej ciotce (a dzieci takie rzeczy szybko wyczuwają). Z delegacji przywoziła kolorowe ciuszki (a mnie w przedszkolu wytykano palcami!!!!!) i słodycze :)

Wiem, że byłam z niej cholernie dumna - że jest taka elegancka, że ma swoje tajemnicze sprawki, że potrafi w domu wszystko sama zrobić. Ale też pamiętam, że dla mnie w przedszkolu, przy nauce czytania i szczególnie tej literce "t" jak "tata" zaczęły się schody. Że wychowawczynie (zaprzyjaźnione z moją mamą - czyżby prezenty z delegacji?) stawały na uszach, aby znaleźć rozwiązanie dla dziewczynki bez ojca - która nie może go np. narysować.